Uyuz hastalığı, bilimsel adı ‘sarcoptes scabiei’ olan mikroskobik sekiz bacaklı akarların sebep olduğu bir enfestasyondur. Şiddetli kaşıntıyla ortaya çıkan uyuz ilerleyen zamanda vücutta yaraların oluşmasına neden oluyor.
Hastaların utanarak tedaviden kaçmasının hastanın kendisi ve çevresindekiler için risk taşıdığını belirten Cildiye Uzmanı Dr. Hatice Deniz Yardımcı uyuzun nasıl ortaya çıktığı ve tedavisi hakkında önemli bilgiler veriyor.
Temas yoluyla bulaşıyor
Uyuz; parazitlerin neden olduğu ve bulaştıktan sonra 2-3 hafta içerisinde şiddetli kaşıntıya neden olan bir deri hastalığıdır. Derinin altına giren uyuz parazitleri buradaki dokudan beslenir. Kaşıntı ile başlayan hastalık ilerleyen süreçte yaraya dönmektedir. Uyuz paraziti taşıyan insanlarla temas etmek hastalığın bulaşmasına neden olur.
Uyuz, gece uykularını unutturabilir
Özellikle parmak araları ve koltuk altı bölgelerini tercih eden uyuz geceleri ve sıcak banyo sonrası kendisini şiddetli kaşıntı şeklinde göstermektedir. Kaşıntıdan en sık etkilenen bölgeler; el bileği, karın ve genital bölgedir. Bunların dışında en sık görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Vücudun dayanılamayacak derecede kaşınması,
- Tahriş olan deride yaraların oluşması,
- Deride parazitlerin kemirerek oluşturduğu beyaz ince kanalların oluşması,
- Kaşıntı ilaçlarına yanıt alınamaması,
- Aile içinde birden fazla kişinin kaşınması
- Kaşıntıların gece artması.
Kalabalık ortamlara dikkat
Uyuzun nedeni insandan insana geçen mikroskobik ölçüdeki parazitlerdir. Halk arasında genel olarak uyuzun pislikten ortaya çıktığı algısı vardır. Ancak uyuz mikrobu temiz vücutlara da yerleşip üreyebilir. Uyuz her yaştan insana bulaşabilen bir hastalıktır. İnsanların kalabalık olduğu yerlerde ortaya çıkma oranı daha yüksektir. Sonbahar ve kış aylarında uyuz hastalığıyla karşılaşma ihtimali daha çok artmaktadır. AVM’lerde kıyafet kabinlerinde deneme yaparken de bulaşma olasılığı yüksektir.
Nasıl önlemler alınabilir?
İnsanların toplu bulunduğu ortamlarda bulaşma ihtimali daha yüksek olan uyuzdan korunmak için;
- Dışarıdan eve gelindiğinde eller mutlaka iyice yıkanmalı,
- Uyuz taşıyan kişilerle temastan kaçınılmalı,
- Uyuz hastası kişilerin eşyaları başkaları tarafından kullanılmamalı, tüm eşyaları kaynar suyla yıkanmalıdır
- Yakın çevrede uyuz varsa temasta olan kimselerin şikayeti olmasa bile tedavi olması gerekir.
Tedaviyi geciktirmek hastalığın yayılmasını sağlıyor
Uyuz hastalığına yakalanan kişiler toplumda yanlış algıya neden olduğu için utanmakta ve tedaviyi geciktirmektedir. Ancak çok hızlı yayılması nedeniyle belirtilerin ortaya çıktığı anda doktora başvurmak gerekmektedir. Tedavi edilmediğinde tüm vücuda yayılır ve tedavisi uzar. Uyuz tedavisi oldukça basit ve hızlıdır. Tedavi yaklaşık 10 gün sürmektedir. Uyuz olan hastanın birlikte yaşadığı kişiler de mutlaka gözlem altında olmalıdır. Tedavi sürecinde doktorun verdiği krem ve ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Kremler uygulanmadan önce banyo yapılarak vücut iyice temizlenmeli sonrasında krem uygulanmalıdır. Krem sürerken cilt kuru olmalıdır ve ilaç vücutta 8-10 saat arası kalmalıdır.
Tedaviden sonraki ilk birkaç hafta kaşıntılar devam edebilir. Bu durumda hastaya kaşıntı giderici ilaçlar tavsiye edilmektedir. Düzenli doktor takibi ile sorun çözülebilir.
